İçindekiler
Giriş
Hipertermik intraperitoneal kemoterapi (HIPEC) yani sıcak kemoterapi tedavisi, ısıtılmış kemoterapinin ameliyat bittiğinde doğrudan karın boşluğuna uygulanmasını içeren bir tedavi yöntemidir. Burada en önemli basamak etkin bir ameliyat yapmaktır.
Bu işlem genel olarak kolorektal (kalın barsak ve rektum) kanser, yumurtalık (over) kanseri ve karın zarı (mezotelyoma) gibi ileri evre karın zarı kanserlerinin tedavisinde kullanılır.
HIPEC Nedir ve Nasıl Uygulanır?
HIPEC, geleneksel intravenöz (damar yolu ile) kemoterapiyle ilişkili sistemik yan etkileri en aza indirirken, yüksek konsantrasyonlarda kemoterapiyi doğrudan karın boşluğundaki kanser hücrelerine iletmektir. Yani kanser hücrelerine kemoterapi banyosu yaptırmaktır.
HIPEC'in Endikasyonları
HIPEC endikasyonları, çeşitli primer kanserlerden (kolon, yumurtalık ve apendiks tümörleri gibi) periton metastazı olan hastaların yanı sıra primer periton kanseri (karın zarı kanseri) yani mezotelyoma olan hastaları da içerir.
HIPEC genellikle karın boşluğundaki görünür tümörlerin çıkarılması sonrası sitoredüktif cerrahi ile birlikte uygulanması ile daha etkin olmaktadır. Sitoredüktif cerrahi ve sıcak kemoterapi (HIPEC) uygulaması, ilerlemiş karın zarı kanseri olan hastalarda sağkalım oranlarını ve yaşam kalitesini iyileştirdiği gösterilmiştir.
HIPEC'e Alternatif Tedaviler
HIPEC'e bir alternatif de kemoterapi ilaçlarının klasik kan dolaşımı yoluyla verilmesini içeren sistemik kemoterapidir. Sistemik kemoterapi belirli kanser türlerinin tedavisinde etkili olabilirken, karın boşluğuyla sınırlı kanserlerin tedavisinde o kadar etkili olmayabilir. Bu durumlarda, HIPEC veya diğer bir alternatif olan PIPACTM daha uygun tedavi seçenekleri olabilir.
PIPACTM, kemoterapinin karın boşluğuna aerosolize bir sis olarak verilmesini içeren basınçlı intraperitoneal aerosol kemoterapisidir. PIPACTM, birçok kez tekrarlanabilen minimal invaziv bir prosedürdür ve HIPEC için aday olmayan veya tekrarlayan hastalığı olan hastalar için potansiyel olarak cazip bir seçenektir. PIPACTM 'nin en önemli avantajı tekrarlanabilir olmasıdır.
HIPEC'in Faydaları ve Riskleri
HIPEC'in birçok karın zarında kanser dokuları ve metastazı olan hastalar için etkili bir tedavi seçeneği olsa da, bazı hastalar için düşünülebilecek alternatif yöntemler de vardır.
HIPEC'in faydaları:
Daha yüksek konsantrasyonda kemoterapi doğrudan kanser hücrelerine ulaştırılır.
Sistemik kemoterapiden daha az yan etkiye sahiptir.
Sağkalım oranlarını ve yaşam kalitesini iyileştirebilir.
HIPEC'in riskleri:
Enfeksiyon riski
Kanama riski
Karın boşluğunda yapışıklık oluşumu
Akut böbrek yetmezliği
HIPEC'in Yan Etkileri:
HIPEC'in en sık görülen yan etkileri şunlardır:
Enfeksiyon
Kanama
Bulantı ve kusma
Yorgunluk
Karın ağrısı
İshal
Kabızlık
HIPEC Hakkında Ek Bilgiler:
HIPEC tedavisinin süresi genellikle 1-2 saattir.
Genel anestezi altında uygulanır.
HIPEC sonrası hastalar genellikle 3-5 gün hastanede kalırlar.
HIPEC'in yan etkileri genellikle geçicidir ve tedavi sonrası kaybolur.
Hasta Seçimi:
HIPEC her hasta için uygun olmayabilir. Aşağıdaki kriterler, hastanın HIPEC için uygun olup olmadığını belirlemede rol oynar:
Kanser türü ve evresi
Genel sağlık durumu
Karın boşluğunun tümörlerden ne kadar temizlenebildiği
Hastanın tıbbi geçmişi ve diğer sağlık sorunları
Hastanın tedaviye uyumu
HIPEC Öncesi Hazırlık
HIPEC'ten önce hastanın genel anestezi alabilmesi için gerekli değerlendirmelerden geçmesi ve bazı önlemlerin alınması gerekir. Bu önlemler şunlardır:
Bağırsakların temizlenmesi: Ameliyattan önce, karın boşluğunun temiz olması önemlidir. Bu nedenle, hastanın ameliyattan önce bağırsaklarını temizlemesi gerekir.
Kan sulandırıcı ilaçların kesilmesi: Kan sulandırıcı ilaçlar, kanama riskini artırabilir. Bu nedenle, hastanın ameliyattan önce kan sulandırıcı ilaçları kesmesi gerekir.
Hastanın iyi hidrate edilmesi: Sıcak kemoterapinin en sık yan etkisi böbrek yetmezliğidir. Bu riski azaltmak için hastanın ameliyattan önce ve sonra iyi hidrate edilmesi gerekir. Bu, hastaya serum verilerek sağlanabilir.
HIPEC Sırasında:
HIPEC uygulaması:
HIPEC, steril koşullarda ameliyathanede uygulanır.
Ameliyat tamamlandıktan sonra, karın boşluğu özel bir solüsyonla yıkanır.
Bu solüsyon, ısıtılmış kemoterapi ilaçları ve antibiyotikler içerir.
Solüsyon, karın boşluğunda yaklaşık 60-90 dakika boyunca tutulur.
Bu süre boyunca, solüsyon tümör hücrelerine nüfuz ederek onları yok etmeye çalışır.
Solüsyon daha sonra karın boşluğundan boşaltılır.
HIPEC Sonrası:
Hastanede Kalış:
HIPEC sonrası hastalar genellikle 3-5 gün hastanede kalırlar.
Bu süre boyunca, enfeksiyon ve kanama gibi olası komplikasyonlar açısından izlenirler.
Hastalara ağrı kesici ve bulantı önleyici ilaçlar verilir.
Takip ve İyileşme:
Hastalar taburcu olduktan sonra da düzenli olarak doktor kontrolünden geçmelidir.
Doktor, hastanın iyileşme sürecini takip edecek ve gerekli gördüğü takdirde ek tedaviler önerebilecektir.
Tam iyileşme süresi hastanın genel sağlık durumuna ve kanser türüne göre değişebilir.
HIPEC Sonrası Ek Bilgiler:
HIPEC sonrası hastalarda yorgunluk, iştahsızlık ve kabızlık gibi bazı geçici yan etkiler görülebilir.
Bu yan etkiler genellikle zamanla kaybolur.
Hastaların bol bol sıvı tüketmesi ve sağlıklı beslenmesi önemlidir.
Doktorunuz size özel bir egzersiz programı önerebilir.
Herhangi bir sorunuz veya endişeniz olursa doktorunuza veya hemşirenize danışmaktan çekinmeyin.
Sonuç
HIPEC, ilerlemiş karın zarı kanseri olan hastalar için değerli bir tedavi seçeneğidir ve daha iyi sonuçlar ve yaşam kalitesi şansı sunar. Bununla birlikte, hekimlerin bazı durumlarda PIPACTM veya sistemik kemoterapi gibi alternatif tedavi seçeneklerini göz önünde bulundurması önemlidir.
Onkoloji Konseyi'nde hekimler, karın zarında tümör olan her hastanın bireysel ihtiyaçlarını ve koşullarını dikkatlice değerlendirerek, HIPEC (Sıcak Kemoterapi) ve PIPACTM tedavilerinde mümkün olan en iyi sonuçları elde etmek için en uygun tedavi yaklaşımını belirleyebilir.
