İzsiz Tiroid (TOETVA) ve Paratroid (TOEPVA) Ameliyatları Nedir? Nasıl Uygulanır?
- Doç.Dr.Mutlu Ünver
- 20 Tem
- 4 dakikada okunur
Geleneksel tiroid ve paratiroid ameliyatlarında, boyunda iz kalması çoğu hasta için estetik bir sorun oluşturabiliyordu. Günümüzde bu durum, endoskopik cerrahi tekniklerin gelişmesiyle büyük ölçüde aşılmış durumda. TOETVA ve TOEPVA adı verilen bu yöntemlerle ameliyat, ağız içinden yapılmakta ve dışarıdan görünür hiçbir iz bırakmamaktadır. Bu yazıda iz bırakmayan bu modern cerrahi tekniklerin nasıl uygulandığını, kimler için uygun olduğunu ve sonrasında nelere dikkat edilmesi gerektiğini detaylıca ele alacağız.
İçindekiler
Minimal İnvaziv Tiroid Cerrahisinin Gelişimi
Tiroid ve paratiroid cerrahisi, uzun yıllar boyunca klasik açık teknikle uygulandı. Bu yöntemde hastanın boynunda yaklaşık 5-7 cm uzunluğunda bir kesi yapılır, bu da kalıcı bir iz oluşmasına neden olurdu. Ancak son yıllarda teknolojinin ve cerrahi tekniklerin gelişmesiyle birlikte, minimal invaziv (yani daha az travmatik ve daha küçük kesilerle yapılan) yöntemler ortaya çıktı. Bu tekniklerde hedef; daha az doku hasarı, daha kısa iyileşme süresi, daha az ağrı ve daha iyi kozmetik sonuçlar elde etmektir.
Endoskopik cerrahi ile yapılan TOETVA ve TOEPVA işlemleri, bu gelişimin geldiği en ileri noktalardan biridir. Bu yöntemlerde cerrah, doğal açıklıklardan (örneğin ağız içinden) girerek işlemi gerçekleştirir. Böylece hastanın boynunda görünür bir iz kalmaz, operasyon daha az invaziv şekilde tamamlanır.
İzsiz Tiroid Ameliyatı (TOETVA) Nedir?
TOETVA, yani “Transoral Endoskopik Tiroid Cerrahisi - Vestibüler Yaklaşım”, tiroid bezinin ağız içinden yapılan endoskopik yöntemle çıkarılması işlemidir. Bu teknikte, alt dudak iç kısmına yapılan 2-3 küçük kesiyle cerrahi aletler ve kamera yerleştirilir. Cerrah, bu kamera görüntüsü yardımıyla tiroid bezine ulaşır ve problemi oluşturan bölgeyi çıkarır.
Bu yöntemin en önemli avantajı, boyunda hiçbir iz kalmamasıdır. Özellikle genç yaştaki hastalar, estetik görünümüne önem veren bireyler ve sosyal kaygıları olanlar için bu yöntem oldukça caziptir. Ayrıca, operasyon sonrasında iyileşme süreci klasik ameliyata göre genellikle daha hızlı ve konforludur.
TOETVA Nasıl Uygulanır?
TOETVA işlemi, tamamen genel anestezi altında gerçekleştirilir ve aşağıdaki adımlarla uygulanır:
Hazırlık ve Anestezi: Hasta operasyona alınmadan önce genel anestezi ile uyutulur.
Ağız İçi Giriş: Alt dudak iç kısmına 3 küçük kesi yapılır. Bu kesilerden biri kamera için, diğer ikisi ise cerrahi aletler içindir.
Endoskopik Görüntüleme: Kamera aracılığıyla cerrah, boyundaki tiroid bezini büyütülmüş ve net bir şekilde görür.
Tiroidin Çıkarılması: Gerekli diseksiyon (ayırma) işlemleri yapılır ve problemli tiroid dokusu çıkarılır.
Kapatma ve Temizlik: Kanama kontrolü yapılır, ağız içi kesiler dikişle kapatılır.
Bu işlem sırasında boyundaki önemli yapılar (örneğin ses tellerine giden sinirler) özel cihazlarla korunur. Hastalar genellikle 1 gün sonra taburcu edilir.
TOETVA Kimlere Uygulanır? Kimlere Uygulanmaz?
TOETVA Uygulanabilecek Hastalar:
Tek nodülü olan ve bu nodülün boyutu genellikle 3 cm’den küçük olan hastalar,
Tiroid kanseri şüphesi olan ama sınırlı hastalığı olan kişiler,
Kozmetik kaygısı yüksek hastalar (boyunda iz istemeyenler),
Genel sağlık durumu cerrahiye uygun olan bireyler.
TOETVA Uygun Olmayan Durumlar:
Büyük guatrı (çok büyük tiroid bezi) olanlar,
Tiroid bezinin her iki lobunda da yaygın hastalık bulunanlar,
Daha önce boyun bölgesinden ameliyat geçirmiş olanlar,
Ağız içinde aktif enfeksiyon bulunan hastalar,
Yayılmış (metastatik) tiroid kanseri olan hastalar.
İzsiz Paratiroid Ameliyatı (TOEPVA) Nedir?
TOEPVA, “Transoral Endoskopik Paratiroid Cerrahisi - Vestibüler Yaklaşım” anlamına gelir ve paratiroid bezlerinin iz bırakmayan, ağız içinden yapılan cerrahi yöntemle çıkarılmasıdır. Genellikle “primer hiperparatiroidi” adı verilen hastalıkta tercih edilir. Bu hastalıkta bir ya da birkaç paratiroid bezi gereğinden fazla çalışır ve kanda kalsiyum düzeyini yükseltir.
TOEPVA, sadece ağız içinden yapılan kesilerle paratiroid bezlerine ulaşmayı sağlar. Böylece klasik yöntemlerde görülen boyun kesisi ve yara izi tamamen ortadan kalkar. Aynı zamanda iyileşme süreci daha konforludur ve estetik olarak hasta memnuniyeti yüksektir.
TOEPVA Nasıl Uygulanır?
TOEPVA da tıpkı TOETVA gibi genel anestezi altında uygulanır ve benzer teknik adımlar izlenir:
Anestezi ve Pozisyonlama: Hasta sırt üstü yatırılır, baş hafif yukarı kaldırılır.
Ağız İçi Kesiler: Alt dudak iç kısmına 3 küçük kesi yapılır.
Endoskopik Erişim: Kamera yardımıyla paratiroid bezleri bulunur ve incelenir.
Cerrahi Müdahale: Hiperaktif paratiroid bezi çıkarılır, kanama kontrolü yapılır.
İşlem Sonu: Kesiler dikilir, hastaya uygun ilaç tedavisi başlanır.
Bu ameliyat sonrası hastanın kalsiyum seviyesi genellikle hızlı şekilde normale döner.
TOEPVA Kimlere Uygulanır? Kimlere Uygulanmaz?
TOEPVA İçin Uygun Olan Hastalar:
Primer hiperparatiroidisi olan ve tek bezde hastalık saptananlar,
Boyun bölgesinde görünür iz istemeyen kişiler,
Endoskopik cerrahiye fiziksel olarak uygun anatomide olanlar.
TOEPVA İçin Uygun Olmayanlar:
Tüm paratiroid bezlerinde sorun olanlar (multiglandüler hastalık),
Daha önce boyun bölgesine cerrahi geçirenler,
Kapsamlı paratiroid tümörü şüphesi olanlar,
Ağız içi enfeksiyon bulunan hastalar.
İzsiz Tiroid ve Paratiroid Ameliyatları Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ameliyat sonrası dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar şunlardır:
Ağız hijyeni: Ağız içi kesilerden dolayı enfeksiyon riski olabilir. Gargara kullanımı önemlidir.
Beslenme: İlk 1-2 gün sıvı ve yumuşak gıdalar tercih edilmeli, aşırı sıcak-soğuk yiyeceklerden kaçınılmalıdır.
Ses kullanımı: Geçici ses kısıklığı yaşanabilir; birkaç gün sesinizi dinlendirmek faydalı olur.
Ağrı kontrolü: Genellikle hafif ağrı görülür; basit ağrı kesiciler yeterlidir.
Doktor kontrolleri: Ameliyat sonrası tiroid hormonları ve kalsiyum düzeylerinin izlenmesi gerekir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
TOEPVA ile hangi paratiroid hastalıkları tedavi edilebilir?
En çok primer hiperparatiroidi hastalarında kullanılır. Özellikle tek bez tutulumunda idealdir.
Ameliyat sonrası konuşma kaybı yaşar mıyım?
Geçici ses kısıklığı olabilir, ancak kalıcı hasar çok nadirdir.
Bu ameliyatlar ağrılı mı?
Hafif düzeyde ağrı görülebilir. Genellikle standart ağrı kesiciler yeterli olur.
Kaç günde normal yaşantıma dönebilirim?
Genellikle 3-5 gün içinde günlük aktivitelere dönülebilir.
Ameliyat süresi ne kadar?
Ortalama 1.5–2 saat arasında sürer.
Tiroid nodülüm 4 cm, yine de TOETVA olabilir miyim?
Nodülün boyutu, konumu ve türüne göre değişir. Doktorunuz değerlendirme yapmalıdır.
Ameliyat sonrası dikiş alınacak mı?
Hayır. Ağız içindeki dikişler kendiliğinden erir.
Commentaires